بررسی میزان تغییرات اکسیژناسیون بافتی پس از ترانسفوزیون خون در بیماران مراقبت‌های ویژه

  بررسی میزان تغییرات اکسیژناسیون بافتی پس از ترانسفوزیون خون در بیماران مراقبت­های ویژه     یوسف حقیقی مقدم [1] * ، دکتر محمد امین ولیزاده [2] ، دکتر آرام فیضی [3]     تاریخ دریافت 07/01/1391 تاریخ پذیرش 14/03/1391     چکیده   پیش زمینه و هدف: بیش از 75 درصد بیماران بستری در بخش‌های مراقبت‌های ویژه دچار آنمی می‌شوند بین 40-70 درصد بیماران بستری در بخش‌های ویژه خون دریافت می‌کنند. ترانسفوزیون خون امری ایمن نبوده و بیمارانی که خون در یافت می‌کنند دچار عوارض متعدد ناشی از ترانسفوزیون خون می‌شوند. در همین رابطه برای کاهش عوارض متعدد فوق محدودیت‌های خاصی برای تزریق خون در نظر گرفته شده است. چرا که یافته‌های بالینی نشان می‌دهد اکسیژناسیون بافتی حتی با مقادیر کم­تر از 9 گرم در دسی لیتر نیز نقصان نمی‌یابد لذا به نظر می‌رسد بررسی میزان استخراج اکسیژن بافتی می‌تواند به عنوان معیار نیاز به ترانسفوزیون خون در بیماران غیر قلبی مراقبت‌های ویژه مورد ارزیابی قرار گیرد. در این پژوهش ما سعی داریم تأثیر ترانسفوزین خون بر میزان اکسیژناسیون بافتی که در واقع اصلی‌ترین هدف از در مان با خون است را در بیماران بخش‌های ویژه نشان دهیم.   مواد و روش کار: 30 نفر از بیماران غیر قلبی و بدون خونریزی فعال بستری در بخش‌های مراقبت‌های ویژه که دستور ترانسفوزیون خون داشتند به شیوه تمام شماری انتخاب و مقادیر هموگلوبین و نتایج تجزیه گازهای خون شریانی و وریدی آن‌ها جداگانه قبل و یک ساعت بعد از ترانسفوزیون خون تعیین و توسط آزمون‌های آماری مناسب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.   یافته‌ها: بررسی نشان داد در تمام موارد پس از ترانسفوزیون خون میزان هموگلوبین و محتوای اکسیژن شریانی (‍ Cao2 ) افزایش داشته است. میزان استخراج اکسیژن بافتی در 66/66 درصد موارد با کاهش و در 66/26 درصد موارد با افزایش مواجه بوده است. بین میزان هموگلوبین و استخراج اکسیژن بافتی بعد از ترانسفوزیون ارتباط آماری معنی­داری مشخص نشد.   بحث و نتیجه گیری: بین مقادیر هموگلوبین و استخراج اکسیژن بافتی قبل از ترانسفوزیون خون ارتباط آماری معنی­دار ولی بعد از ترانسفوزیون خون این ارتباط معنی­دار نبود ضروری است تحقیقات بیشتری در این زمینه صورت گیرد. از آنجایی که ترانسفوزیون در غالب موارد با کاهش استخراج اکسیژن بافتی مواجه بوده است این احتمال را نمی‌توان به افزایش هموگلوبین نسبت داد چرا که با افزایش مدت ماندگاری کیسه‌های خون نتایج استخراج اکسیژن بافتی مطلوب‌تر بوده است. هموگلوبین خون در کنار مقادیر استخراج اکسیژن بافتی در تعیین نیاز به ترانسفوزیون خون برای پزشکان و پرستاران مراقبت‌های ویژه می‌تواند کاربرد داشته باشد.   کلید واژه‌ها: ترانسفوزیون خون، تغییرات اکسیژناسیون بافتی، مراقبت‌های ویژه     دو ماهنامه دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره دهم، شماره سوم، پی در پی 38، مرداد و شهریور 1391، ص 359-353     آدرس مکاتبه: دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، تلفن: 2754961-0441     Email: [email protected]   [1] عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه(نویسنده مسئول)   [2] فلوشیب مراقبت های ویژه، عضو هیئت علمی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه   [3] استادیار، دکتری پرستاری عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه